R.C. Sproul’u Anıyoruz, 1939-2017

Stephen Nichols, 14 Aralık 2017

İlahiyatçı, pastör ve Ligonier Hizmetleri’nin kurucusu R.C. Sproul, amfizem komplikasyonları nedeniyle hastaneye kaldırıldıktan sonra 14 Aralık 2017’de 78 yaşında vefat etti. Dr. Sproul’u, çocukluk aşkı ve elli yedi yıllık eşi Vesta Ann (Voorhis); kızları Sherrie Sproul Dorotiak ve eşi Dennis; oğulları Dr. R.C. Sproul Jr. ve eşi Lisa yalnız bırakmadı. Sproul’ların on bir torunu, vefat eden bir torunu ve yedi torun çocuğu vardır.

R.C. Sproul kiliseye hizmet eden bir ilahiyatçıydı. Reformculara yalnızca mesajlarının içeriği için değil, aynı zamanda bu mesajı insanlara ulaştırma biçimleri için de hayrandı. Onun deyimiyle onlar “savaş alanı ilahiyatçılarıydı.” Birçok kişi Reformasyon’un beş solasını ilk kez R.C. Sproul’un öğretileri aracılığıyla duymuştur. R.C. Sproul, Martin Luther hakkında ders verdiğinde, sanki on altıncı yüzyıl Reformcusuyla tanışmış gibiydi. R.C.’nin sola Scriptura’ya olan bağlılığı, Kutsal Kitap’ın Tahrif Edilemezliği Üzerine Şikago Bildirisi’nin (1978) hazırlanmasında ve savunulmasında kilit bir rol oynamasına yol açmıştır. Ayrıca Sproul, Uluslararası Kutsal Kitap’ın Tahrif Edilemezliği Konseyi’nin başkanlığını yapmıştır. Sola fide, yani yalnızca imanla aklanmaya olan bağlılığı nedeniyle R.C. 1994 yılında Evanjelikler ve Katolikler Birlikte’ye (ECT) karşı cesur bir tavır almıştır. Daha sonra Pavlus’a ilişkin Yeni Perspektif’e ve Federal Vizyon görüşüne de karşı çıkmıştır. Reformcular gibi, R.C. de tarihî doğru yol Hristiyanlığın merkezi ve temel öğretileri için cesur tavırlar almaya istekliydi. O, Tanrı’nın Sözü’nün ve Müjde’nin yetkisinin savunucularından biriydi.

Eğitimli bir felsefeci ve ilahiyatçı olan R.C. Sproul, klasik apolojetiğin (inanç savunmasının) önemli bir savunucusuydu. Bir keresinde kürtajın belki de zamanımızın en önemli etik meselesi olduğunu söyleyerek güçlü bir yaşam yanlısı duruşa sahip olmasıyla tanınıyordu. O, her şeyden önce bir ilahiyatçıydı. Tanrı öğretisini çok severdi. Bu öğreti sayesinde Tanrı’yı tanımaya, Tanrı’yı sevmeye ve Tanrı’ya ibadet etmeye açılan kapıyı buldu. Tanrı öğretisi, klasik eseri Tanrı’nın Kutsallığı’nda (1985) da görüldüğü gibi, R.C. Sproul’un çalışmalarının ve mirasının merkezinde yer almaktadır. İmanlı bir baba ve dede olarak, bütün bir neslin Kutsal Kitap’ın Tanrısı ile karşılaşmasına yardımcı olmuştur.

Bir Pittsburgh çocuğu olan Robert Charles Sproul, 13 Şubat 1939’da Robert Cecil Sproul ve Mayre Ann (Yardis) Sproul’un oğlu olarak dünyaya geldi. Pittsburgh şehir merkezinde bir muhasebe şirketi olan R.C.’nin babası, 1942 Noel arifesinde, İkinci Dünya Savaşı sırasında ordudaki görevine başlamak üzere Fas’ın Kazablanka kentine gitti. R.C. ilk harflerini annesinin kucağında otururken, babasına yazdığı mektupların altına “kucak dolusu öpücükler” yazan iki tuşa, x ve o harflerine basarak yazdı. İlkokuldan lise yıllarına kadar R.C. daktilo başında geçirdiği zamandan çok daha fazlasını atletizm pistlerinde geçirdi. Pittsburgh’un kuzeyindeki Westminster College’den atletizm bursu aldı. R.C. üniversiteye Mesih’e dönmemiş bir hâldeyken gitti, ancak birinci sınıfın başlarında Mesih’e yönlendirildi.

R.C. üniversiteden ayrıldığında, sadece Mesih’e dönmekle kalmamış, aynı zamanda Tanrı öğretisine “ikinci dönüşünü” de yaşamıştı. Bu deneyimini daha sonra Tanrı’nın Kutsallığı kitabının ilk sayfalarında yazacaktı. 11 Haziran 1960’ta R.C. çocukluk aşkı Vesta ile evlendi. Vesta üniversiteden yeni mezun olmuştu ve R.C.’nin önünde daha bir yıl vardı. R.C. onu ilk gördüğü anda, o ikinci sınıftayken ve kendisi birinci sınıftayken ona aşık olmuştu. R.C. ve Vesta neredeyse her zaman birlikteydi.

Üniversiteden sonra Pittsburgh Theological Seminary’ye giden R.C. burada John Gerstner’in rehberliği altına girdi. R.C. bir keresinde “Gerstner olmasaydı kaybolurdum” demişti. İlahiyat fakültesinden mezun olmadan önce, R.C. ilk pastörlük görevini Lyndora, Pensilvanya’da, tamamına yakını Armco Çelik Fabrikası’nda çalışan mavi yakalı Macar göçmenlerden oluşan bir Presbiteryen kilisesinde üstlendi. İlahiyat fakültesinden sonra Amsterdam’daki Free University’de G.C. Berkouwer’in yanında doktora çalışmalarına devam etti. Dersleri dinlerken ve ders kitaplarını okurken kendi kendine Flemenkçe öğrendi. 2016 yılında kızı Sherrie ona Flemenkçe bir Perry Mason romanı hediye etti ve o da bu dili yeniden öğrenmekten büyük keyif aldı.

R.C. Hollanda’da geçen bir yılın ardından Amerika’ya döndü. 18 Temmuz 1965’te Pleasant Hills United Presbyterian Kilisesi’nde United Presbyterian Church in the United States of America (UPCUSA)’ya atandı. Daha sonra pastörlük yetkilerini Presbyterian Church in America (PCA)’ya devretti. Daha sonra Westminster College (1965-66), Gordon College (1966-68) ve o zamanlar Philadelphia’daki Temple University kampüsünde bulunan Conwell Theological Seminary’de üç kısa süreli öğretim görevini üstlendi. Conwell’deyken Philadelphia’nın hemen dışındaki Oreland Presbiteryen Kilisesi’nde bir Pazar Okulu sınıfına öğretmenlik yaptı. Daha sonra, R.C. iki yıl boyunca Cincinnati, Ohio’daki College Hill Presbiteryen Kilisesi’nde pastörlük yaptı.

R.C. 1971 yılında Batı Pensilvanya’nın tepelerindeki Stahlstown’da Ligonier Valley Study Center’ı kurdu. Hizmet 1984 yılında Orlando’ya taşındı ve buradan yayıncılık, radyo yayıncılığı ve öğretim yoluyla ulusal ve uluslararası kitlelere hizmet verdi. Henüz Ligonier Vadisi’ndeyken, hizmet 1977 yılında Tabletalk’ın ilk sayısını çıkardı. Günlük ibadet dergisi şu anda 100.000 adetlik bir dağıtıma sahiptir ve tahmini okuyucu sayısı 250.000’den fazladır. Ligonier 1982 yılında The R.C. Sproul Study Hour adlı radyo programını başlatmış, ardından 1994 yılında milyonlara ulaşan Renewing Your Mind adlı gündelik programı yayınlamaya başlamıştır.

1971’den 2017’ye kadar R.C. Sproul, Ligonier’in yıllık ulusal konferanslara, ülke çapında bölgesel konferanslara, uluslararası konferanslara ve eğitim turlarına ev sahipliği yaptığı; öğretim serileri, kitaplar ve diğer materyalleri ürettiği ve bir internet sitesi, blog, RefNet ve Ligonier uygulamasını hayata geçirdiği sırada dümenin başındaydı. Hizmet, dünya çapında her hafta iki milyondan fazla kişiye ulaşmaktadır. Ligonier Hizmetleri yönetim kurulu, veraset planının bir parçası olarak, Dr. Sinclair B. Ferguson, W. Robert Godfrey, Steven J. Lawson, R. Albert Mohler Jr, Stephen J. Nichols, Burk Parsons ve Derek W.H. Thomas’tan oluşan Ligonier Öğretim Üyelerini açıkladı. Chris Larson Ligonier Ministries’in başkanı ve CEO’su olarak görev yapmaktadır.

R.C. bir kamu görevlisi olarak International Council on Biblical Inerrancy, Evangelism Explosion, Prison Fellowship, and Serve International kurullarında görev yapmıştır. 1980 yılında R.C. Reformed Theological Seminary’de ilahiyat ve apolojetik (inanç savunması) profesörlüğü görevini üstlenmiştir. O ve Vesta her yıl birkaç aylığına Jackson, Mississippi’ye seyahat ediyor ve yoğun bir dönemde tam zamanlı ders veriyordu. 1987 yılında, Orta Florida’da yaşamaya başladıktan sonra, RTS Orlando kampüsünü açtı. R.C. 1987-1995 yılları arasında John Dyer Trimble Sr. Sistematik Teoloji Kürsüsü olarak çalışmıştır. Daha sonra 1995-2004 yılları arasında Knox Theological Seminary, Fort Lauderdale, Florida’da Sistematik Teoloji ve Apolojetik Profesörü olarak görev yaptı.

R.C. de pastörlüğe geri döndü. “1997 yılında Tanrı hiç beklemediğim bir şey yaptı” diye anlatıyor. Bu şey Sanford, Florida’daki Saint Andrew Şapeli’nin kurulmasıydı. Vefat ettiği dönemde R.C., Burk Parsons ile birlikte Saint Andrew’s’un eş pastörüydü. Son vaazını 26 Kasım 2017 tarihinde İbraniler 2:1-4, “Bu Denli Büyük Kurtuluş” üzerine verdi.

R.C. Sproul vefat ettiğinde, 2011 yılında kurduğu Reformation Bible College adlı üniversitenin rektörüydü. R.C. ilk başkan olarak görev yapmış, üniversiteye adını, müfredatını ve öğrencileri Reformcu klasik gelenekte Tanrı’nın bilgisi ve kutsallığı konusunda eğitme misyonunu vermiştir. R.C., Ligonier Yönetim binasındaki ofisinin penceresinden sağa baktığında üniversiteyi, sola baktığında ise kiliseyi görebiliyordu.

R.C. ilk kitabını 1973 yılında yayımlamıştır: The Symbol: An Exposition of the Apostles’ Creed. Bu kitapta aşağıdaki ithafı sunmuştur: “Vesta’ya: Romalılar için pagan bir tanrıça; benim içinse kutsal bir eş.” İlk kitabı bir ilahiyatçı olarak gelecekteki çalışmalarını ifade eder ve ilk kitabının ithafı onun özgün üslubunu ortaya koyar. Ölümüne kadar yüzden fazla kitaba adını yazdırmıştır. Bunlar arasında çocuk kitapları, bir roman, Westminster İman Açıklaması üzerine üç ciltlik genişletilmiş bir yorum, çeşitli Kutsal Kitap yorumları ile öğreti ve Hristiyan yaşamının hemen her konusu üzerine kitaplar bulunmaktadır. 1984’te Classical Apologetics’i ve 1986’da Türkçeye de tercüme edilmiş olan Tanrı’nın Seçimi isimli eserleri yazmıştır. 1985 yılında yirminci yüzyılın klasik metinlerinden biri olan Tanrı’nın Kutsallığı’nı yayımlamıştır. R.C. Reformation Study Bible’ın genel editörü olarak görev yapmıştır. İki düzineden fazla ilahi yazdı. Arkadaşı ve besteci Jeff Lippencott ile yaptığı işbirliği sonucunda Glory to the Holy One (2015) ve Saints of Zion (2017) adlı iki CD çıkarmıştır.

R.C.’nin ilahi yazması, yaşamı boyunca duyduğu müzik sevgisinin doğal bir uzantısıydı. Vesta ile birlikte Pleasant Hills United Presbyterian Kilisesi’ndeki gençlik korosunda ve okuldaki korolarda şarkı söyledi. R.C. aynı zamanda bir okul kuartetinde bas söyledi. Piyanistti ve hayatının ilerleyen dönemlerinde yeni kurulan Saint Andrew Müzik Konservatuarı’nda ders alarak keman çalmaya başladı. R.C. aynı zamanda resim de yapardı. Hevesli ve oldukça başarılı bir golfçüydü. Avlanmayı, bulmaca çözmeyi ve okumayı, bilhassa da biyografi okumayı severdi.

Mükemmel bir öğretmen olan R.C. Sproul, din adamlarına öğretiş vermeyi sever ve bunun için yaşardı. Derin bir mizah anlayışı vardı ve tek satırlık esprileri hazırdı. R.C. ile yapılan sohbetler, derin teolojik etkileşimden spora, golfe (bir spordan daha fazlası) ve şakalara kolaylıkla geçerdi. Zihinlerin yenilendiğini, kalplerin dönüştüğünü ve yaşamların Müjde tarafından değiştirildiğini görmeyi arzuluyordu. Her şeyi açıklığa kavuşturma konusunda olağanüstü bir yeteneği vardı. Dinleyicilerini ne teknik jargonla korkutur ne de onlara tepeden bakardı. Derin meseleleri, özü ve ağırlığı olan konuları açıklıkla ve zorlayıcı bir aciliyetle öğretti. Homiletik (Vaaz Verme Sanatı) öğrencilerine metindeki dramayı bulmayı ve sonra da dramayı vaaz etmeyi öğretti.

R.C. sık sık Kutsal Kitap’ın Tanrısı ile ilk karşılaşmasını anımsardı. Henüz yeni bir Hristiyan ve üniversite birinci sınıf öğrencisiyken Kutsal Kitap’ı baştan sona okumuştu. Okurken bir şey dikkatini çekmişti: Tanrı sürekli oyun oynayan bir Tanrı’ydı. Mezmurlar, Uzza’nın öyküsü, Yaratılış 15:17, Meryem’in Muhteşem Duası, Luka 16:16-17 ve tabii ki Yeşaya 6. Bu metinlerin dramatikliği R.C.’yi ilk okuduğu andan itibaren büyülemişti.

R.C. bize şunu öğretti: “Tanrı kutsaldır ama biz değiliz.” İkisinin arasında Tanrı-insan İsa Mesih ve O’nun mükemmel itaat eylemi ve çarmıhtaki kefaret eden ölümü vardır. R.C. Sproul’un (1939-2017) mesajı ve mirası buydu.