İhtiyatlılık Nedir?

Şu üzücü bir gerçektir: hepimiz bazen akılsızız. Örnek olarak: En son ne zaman bir dolandırıcılığa kandınız? “Kelepir” olarak satın aldığınız ürünün çöp olduğu mu ortaya çıktı? Hepimiz bir noktada bunu yaşıyoruz ve ben yaşadığımda bundan nefret ediyorum.

Koruyucu bir Baba olarak Tanrı bizi ihtiyatlı (sağduyulu) olmaya, harekete geçmeden önce düşünmeye çağırır. Bu kulağa basit gelebilir, ancak ihtiyatın bile sahtekârları vardır. Aptalca davranırken hâlâ ihtiyatlı davrandığımızı düşünebiliriz. Peki nasıl? İki şekilde: yanlış şeyler hakkında “ihtiyatlı” olabiliriz ya da yanlış şekillerde “ihtiyatlı” olabiliriz. Gerçekten ihtiyatlı olmak için Kutsal Kitap’a dayalı ihtiyatlılığı bu sahtekârlardan ayırt etmemiz gerekir.

Yanlış Şeyler Hakkında İhtiyatlı Olmak

Emanet para benzetmesi (Mat. 25:14-30), iş örneğini kullanarak yanlış şeyler hakkında “ihtiyatlı” olmanın açık bir örneğini sunar. Bu benzetmede üç hizmetkâra talantlar (paralar) verilir. İki hizmetkâr kendilerine verilen talantları işletir, üçüncüsü ise kendininkini gömer ve şöyle açıklar: “Korktum, gidip senin verdiğin talantı toprağa gömdüm. İşte, al paranı” (Mat. 25:25). Bu hizmetkâr risk konusunda “ihtiyatlıdır”: riskten tamamen kaçınmaya çalışır. Talantını gömmek akıllıca görünür, ama stratejisi geri teper: “Kötü ve tembel köle” olarak azarlanır (Mat. 25:26). Onun her ne pahasına olursa olsun riskten kaçınma önceliği efendisini memnun etmediği gibi, bizim her türlü riskten kaçınmamız da göklerdeki Efendimiz’i memnun etmez. İsa öğrencilerine “masrafı hesap etme”yi öğretir (Lu. 14:28), bundan tamamen kaçınmayı değil.

Kutsal Kitap’a dayalı ihtiyatlılık, tüm risklerden kaçınmaya çalışmak yerine, riski değerlendirir ve Tanrı’nın açıkladığı arzulara uygun olarak harekete geçer. Akılsız hizmetkârın temel hatası, efendisinin karakterini yanlış değerlendirip O’nu acımasız görmektir; oysa ki gerçekte O cömert, sadık hizmetkârları ödüllendiren ve hatta onları sevincine davet eden biridir.  Eğer sadık hizmetkârlar olacaksak, kararlarımızı Tanrı’nın hem kim olduğu hem de ne yaptığı konusunda doğru bir anlayışa dayandırmalıyız. Tanrı’nın değer verdiği şeyleri koruduğumuzda ve O’nun vaatleri ve sağlayışına ilişkin doğru bir görüş ışığında hareket ettiğimizde, Kutsal Kitap’a uygun bir ihtiyat sergilemiş oluruz.

Bu ikinci sahtekâr, iki gerçeği birleştirip bir yalana dönüştürerek bizi kandırır. İlk gerçek Tanrı’nın egemen olduğudur; ikincisi ise Mesih’in gücünün zayıflıkta yetkinleştiğidir (2.Ko. 12:9). Her ikisi de kutlanmaya değer önemli gerçeklerdir ve Tanrı’ya tapınmamız için bize neden verirler. Ancak düşmanın bizi aldatmak için bu gerçekleri çarpıtarak bir yalana, yani sıkı çalışmanın Tanrı’nın işiyle çeliştiğine dair bir yalana dönüştürme yöntemi vardır.

Sıkı çalışma nasıl tehlikeli gibi gösterilebilir? Suçlayıcı, sıkı çalışmanızın endişeyi ve dolayısıyla Tanrı’ya güven eksikliğini, hatta O’nun hiçbir şey için kaygılanmama buyruğuna itaatsizliği yansıttığını söyleyebilir. Şeytan’a göre, yaptığınız iş sizi mahkûm eder; Tanrı’nın yüceliği yerine kendi kibriniz için çalıştığınızdan dolayı kaygılısınızdır. Siz özgeçmişinizi gözden geçirirken -dilbilgisi, içerik ve üslubu kontrol ederken- suçlayıcı size Tanrı’nın egemen olduğunu ve işi alıp almayacağınıza karar verecek olanın özgeçmişiniz değil O olduğunu söyler. Bu yanlış argüman şöyle der: “Özgeçmişinizi bir put hâline getirmemek ve Tanrı yerine kendinize yücelik kazandırmamak için sıkı çalışmanızı durdurmanız ‘ihtiyatlı’ bir davranıştır.”

Düşman bu yaklaşımla sizi hareketsizliğe sürükleyemezse, başka bir yaklaşım deneyebilir ve sıkı çalışmanızın dar görüşlülüğünüzü yansıttığını, Tanrı’nın yapabilecekleri yerine kendi gücünüzle yapabileceklerinizi yapmaya çalıştığınızı söyleyebilir. “Çevrenizle kurduğunuz bağlantılar ve yaptığınız görüşmeler size bir iş sağlayabilir ama bu Tanrı’nın sizin için istediği iş olmayabilir. İşinizin Tanrı tarafından seçildiğini bilmenin ‘ihtiyatlı’ yolu, güçlü bir aday olmak için çok çalışmayı bırakmak ve bunun yerine Tanrı’nın size hangi işi vereceğini bekleyip görmektir.” Bu, yanlış bir şekilde sorumluluğumuzu ve kâhyalığımızı karar alma sürecinden çıkarmaya çalışmaktadır.

Kutsal Kitap’a Dayalı İhtiyatlılık

Hem ilahi takdire hem de “ihtiyatlılığa” ilişkin dünyevi bir bakış açısı, Tanrı’nın mükemmel iradesini sizin sıkı çalışmanız da dahil olmak üzere birtakım araçlar yoluyla gerçekleştirdiğini anlamada akılsızca başarısız olur (WİA 3.1). Filipililer 2:13 şöyle der: “Kendisini hoşnut edeni hem istemeniz hem de yapmanız için sizde etkin olan Tanrı’dır.” Sizin işiniz, doğası gereği Tanrı’nın işiyle çelişmez. Süleyman’ın Özdeyişleri 10:5 şöyle der: “Aklı başında (İhtiyatlı) evlat ürünü yazın toplar, hasatta uyuyansa ailesinin yüzkarasıdır.” Çağrıldığımız zaman çok çalıştığımızda Tanrı bizi onurlandırır. Tanrı, işi bizim yerimize yapabilmesi için bizi kenara çekilmeye çağırmaz; işi bizim aracılığımızla yapabilmesi için bize harekete geçmemizi söyler.

Gerçek ihtiyat, Tanrı’nın önceliklerine Tanrı’nın araçları aracılığıyla hizmet eder. Jerry Bridges’in dikkat çektiği gibi, “İhtiyat, kendimize ve başkalarına zarar vermekten kaçınmak ve olayların doğru seyri olduğuna inandığımız şeyi gerçekleştirmek için elimizdeki tüm meşru, Kutsal Kitap’a dayalı araçları kullanır.”¹ Kutsal Kitap’a dayalı ihtiyat hem dua etmeyi hem de sıkı çalışmayı içerir; daha azı sahtekârlıktır.

Bu makale Erdemler ve Erdemsizlikler serisinin bir parçasıdır. Orijinal olarak Ligonier Hizmetleri blogunda yayınlanmıştır.

açar ve ikizlerin doğumuyla sonuçlanır. Bu doğumda, Perez’in Zerah’ın önüne geçmesiyle primogeniture (en büyük oğlun miras hakkı) ilkesi bir kez daha tersine döner. Daha sonra Yakup Yahuda’yı kutsayacak ve krallığın onun soyundan gelenlerle ilişkilendirileceğini söyleyecektir (Yar. 49:8-12). Bu kutsama yüzyıllar sonra Samuel’in zamanında görülmektedir (bkz. Mez. 78:67-72).