Atanasyus İnanç Bildirgesi
ÖNSÖZ
Athanasius’un İnanç Bildirgesi, M.S. 500’lü yıllarda muhtemelen Batı kilisesinin etki alanında doğmasına rağmen, adını M.S. 300’lü yıllarda yaşamış olan kilise babası Athanasius’tan (295-373) almıştır. Athanasius Üçlü Birliği reddeden Ariusçu sapkın öğretiye karşı mücadele etti. Athanasius’un İnanç Bildirgesi, Üçlü Birliği ve Mesih ilahiyatını kısa cümlelerle köklü bir şekilde açıklamaktadır.
Kurtulmak isteyen kişi, her şeyden önce, ortak Hristiyan inancına bağlı olmalıdır. Buna, değiştirmeden ve tamamen iman etmelidir. Böyle yapmayan kişi, şüphesiz ebediyen mahvolur.
Ortak Hristiyan inancı şudur: Biz, Üçlü Birlik olan tek Tanrı’ya ve tek Tanrı olan Üçlü Birliğe, unsurları birbirine karıştırmadan ve ilahî varlığı dağıtmadan, özü bölmeden ibadet ederiz.
Baba vardır, Oğul vardır ve Kutsal Ruh vardır, ama Baba, Oğul ve Kutsal Ruh tek Tanrı’dır. Yücelikleri denktir ve görkemleri aynı derecede sonsuzdur.
Baba nasılsa, Oğul da öyledir, Kutsal Ruh da öyledir. Baba yaratılmamıştır, Oğul yaratılmamıştır ve Kutsal Ruh yaratılmamıştır. Baba sınırsız, Oğul sınırsız, Kutsal Ruh sınırsızdır. Baba ezeli ve ebedî, Oğul ezeli ve ebedî, Kutsal Ruh ezeli ve ebedîdir.
Buna rağmen, Üçü ayrı ayrı ebedî olan değildir, tek Ebedî Olan vardır. Aynı şekilde Yaratılmamış ya da Sınırsız Olan da üç değil, tektir.
Baba her şeye Egemen olduğu gibi, Oğul da her şeye Egemen’dir ve Kutsal Ruh da her şeye Egemen’dir. Buna rağmen tek her şeye Egemen vardır.
Baba Tanrı olduğu gibi, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh Tanrıdır. Ancak üç Tanrı değil, sadece tek Tanrı vardır.
Baba Rab olduğu gibi, Oğul da Rab’dir ve Kutsal Ruh da Rab’dir. Ancak üç Rab değil, tek Rab vardır.
Hristiyanlıkta, hakikat, birbirinden farklı üç unsuru Tanrı ve Rab olarak kabul etmemizi gerektirir. Aynı şekilde, ortak Hristiyan inancı da, üç tanrıdan ya da üç rabden söz edilmesini yasaklar.
Baba hiçbir şeyden gelmemiştir; ne yaratılmış ne de doğrulmuştur.
Oğul yalnızca Baba’dandır; ne oluşturulmuş, ne yaratılmıştır, fakat yegâne Oğul’dur.
Kutsal Ruh, Baba’dan ve Oğul’dandır; ne oluşturulmuş, ne yaratılmış, ne de doğurulmuştur, fakat Baba’dan ve Oğul’dandır. Böylece, üç değil, tek bir Baba vardır; üç oğul değil, tek bir Oğul, üç kutsal ruh değil, tek bir Kutsal Ruh vardır.
Bu üçlülükte biri diğerinden daha önce ya da daha sonra değildir, biri diğerinden ne daha büyük, ne daha küçüktür, ancak Üçü aynı derecede sonsuz ve aynı değerdedir. Yani Üçlülükteki Birliğe ve Birlikteki Üçlülüğe iman edilmelidir.
Kurtuluşu arayan, Üçlü Birliği işte böyle düşünmelidir.
Bundan başka, kişinin sonsuz kurtuluşa nail olması için, Rabbimiz İsa Mesih’in vücut bulduğuna yürekten inanarak sarılması gerekir. Doğru öğreti şudur: Rabbimiz İsa Mesih’in hem Tanrı’nın Oğlu, hem de aynı anda Tanrı ve insan olduğuna inanır ve ikrar ederiz. Oğul Tanrıdır; Oğul ezelde Baba’nın özünden var olduğu için tamamıyla Tanrıdır, zamanın içinde bu dünyada annenin özünden doğmuş olduğu için tamamıyla insandır. O tamamen Tanrıdır, canı ve bedeniyle ise tamamen insandır. İlahî öze sahip olması nedeniyle Oğul, Baba’yla eşittir, ancak Oğul’un insan sıfatı nedeniyle Baba O’ndan üstündür. Hem Tanrı hem İnsan olduğu halde, iki değil, sadece tek Mesih vardır. Mesih’teki birlik, ilahî özün insanlığa dönüşmesinden dolayı olmamıştır, ancak Tanrı’nın insanlığı üstlenmesiyle olmuştur. İlahî ve insanî özler birbirine karışmamıştır, ancak tek bir şahısta birleşmiştir. Bir insanın can ve bedenden oluşması gibi, Mesih Tanrı ve İnsan olarak birdir. Mesih bizim kurtuluşumuz için acı çekmiş, cehenneme inmiş, ölümden dirilmiş, göklere yükselmiş, Baba’nın sağında yer almıştır, bir gün ölüleri ve dirileri yargılamak için tekrar gelecektir. O geldiğinde, bütün insanlar ölümden bedenleriyle dirilecekler ve yaptıklarının hesabını vereceklerdir. İyilik edenler, ebedî yaşama kavuşacaklar, kötülük edenler ise sonsuz ateşe atılacaklardır.
Bu evrensel Hristiyan öğretisidir. Buna, sağlam ve istikrarlı bir şekilde inanmayan kişi kurtulamaz.