Luka Müjdesi Hakkında Bilmeniz Gereken 3 Şey

Luka’nın Müjdesi Yeni Antlaşma’daki en uzun ve en ayrıntılı kitaplardan biridir. Hristiyanların çoğu 2. bölümdeki Mesih’in doğumuna aşina olsa da pek çoğu üçüncü Müjde’nin Mesih’in kişiliğine dair anlayışımızı zenginleştiren bazı nüanslarına aşina değildir. Aşağıda genellikle göz ardı edilen üç alanı ortaya çıkarmaya çalışacağız: kitabın amacı, alçakgönüllülerin yüceltilmesi ve gururluların alçaltılması ve İsa’nın Eski Antlaşma ile ilişkisi.

1. Luka’nın amacı.

Yeni Antlaşma yazarları bir mektubu ya da Müjde’yi neden yazdıklarını okuyuculara genellikle bildirmezler. Ancak dört Müjde’den ikisi bunu yapar. Luka 1:4’te Teofilos’a “verilen bilgilerin doğruluğunu” bilsin diye yazdığını açıklar. Teofilos hakkında fazla bir şey bilmesek de, araştırmacılar onun muhtemelen Yahudiliği ve daha sonra da Hristiyanlığı kabul etmiş yabancı biri olduğuna inanmaktadırlar. Teofilos, Luka’nın Müjdesi’ni ve Elçilerin İşleri kitabını finanse etmiş bile olabilir, çünkü birinci yüzyılda yayın yapmak oldukça masraflı bir işti. Her halükârda önemli olan, Luka’nın Teofilos’a, Teofilos’un zaten bildiği şeyleri doğrulamak için yazmasıdır. O hâlde Teofilos’un İsa’nın yaşamı, ölümü ve dirilişi hakkında genel hatlarıyla bilgi sahibi olduğu ve Luka’nın Müjdesi’ni Teofilos’un imanını korumak amacıyla bilgisindeki boşlukları doldurmak için kaleme aldığı anlaşılmaktadır. Bu son derece önemli ve yirmi birinci yüzyıldaki kilisenin önem vermesi gereken bir ilkedir. Bir kişinin Mesih’in hizmeti hakkındaki bilgisi doğrudan doğruya kişisel inancına bağlıdır. Şüphe kaçınılmaz olarak yüreklerimize sızdığında, Müjde’ye dönmeli ve Mesih’in doğumu, yaşamı, ölümü ve dirilişi hakkındaki gerçeklerle zihnimizi tazelemeliyiz.

2. Alçakgönüllülerin yüceltilmesi ve gururluların alçaltılması.

Kutsal Kitap’taki ilahiler genellikle kitap boyunca işlenen ana temaları özetler (örneğin, Dan. 2:20-23; Dan. 4:1-3, 34-35; Dan. 6:25-27). Luka da kitabın ilahiyatının büyük bir kısmını özetleyen dört ilahi içerir: Luka 1:46-55 (Magnificat), Luka 1:68-79 (Benedictus), Luka 2:14 (Gloria in Excelsis) ve Luka 2:29-32 (Nunc Dimittis). Aşağıdaki dizeler ilk ilahi olan ve dört ilahi arasında en çok bilinen Magnificat’tan alınmıştır:

“Bileğiyle büyük işler yaptı; Gururluları yüreklerindeki kuruntularla darmadağın etti. Hükümdarları tahtlarından indirdi, Sıradan insanları yükseltti. Aç olanları iyiliklerle doyurdu, Zenginleri ise elleri boş çevirdi” (Luk. 1:51-53).

Bu ilahi, Hanna’nın 1. Samuel 2:1-10’daki meşhur duasına çarpıcı bir şekilde benzemektedir; burada Hanna, Davut soyunun kurulmasında kritik bir rol oynayan ve İsrail tarihinin en önemli peygamberlerinden biri olan Samuel’i kendisine bahşettiği için Rab’be şükretmektedir. Kral İsa, Kral Davut gibi, Tanrı’nın alçakgönüllüleri yüceltmesi ve güçlüleri alçaltması için bir araç olacaktır. Bu, Luka’nın neden sık sık talihin tersine döndüğünü vurguladığını açıklar. Örneğin, Mesih’in çöldeki sadık itaati (Luk. 4) O’na Şeytan’ı ve takipçilerini yaratılmış düzenden defetme gücü verir. Luka 10:18’de İsa, Yeşaya 14:12’ye atıfta bulunarak, “Şeytan’ın gökten yıldırım gibi düştüğünü gördüm” diye haykırır. Burada anlatılmak istenen tektonik bir değişimin gerçekleşmekte olduğudur – Şeytan güç konumunu kaybetmiştir (Luk. 11:20-23) ve krallığı çökmektedir (Rom. 16:20). Tam tersine, İsa yaşamı boyunca alçakgönüllü bir karakter sergilemiştir; en alçakgönüllü koşullarda doğmuş (Luk. 2:7), sıradan bir Nasıra kasabasında yaşamış (Luk. 4:16) ve halkı için hiç hak etmediği bir şekilde ölmüştür (Luk. 22:1-23:56). Ancak İsa’nın sadakati sayesinde Tanrı, Oğlu’nun doğruluğunu kanıtladı ve İsa’yı Baba’nın tahtına yüceltti (Luk. 24:50-53). İmanlılar bu örneği yürekten benimsemelidirler, çünkü Tanrı bizim de zor durumlardan geçeceğimizi vaat eder. Nihai sondaki bedensel dirilişimize kadar alenen aklanmayacağız. Sadece ebedi hayatta Tanrı’nın halkı yüce bir varoluşun tadını çıkaracaktır.

3. İsa ve Eski Antlaşma.

Luka, Müjde’sine Mesih’in hizmetini “olup bitenlerin tarihçesi” olarak tanımlayarak başlar (Luk. 1:1). Dikkatli bir okuyucu, “Luka’nın aklında hangi Eski Antlaşma metinleri var?” diye sorabilir. Buna verilecek kısa yanıt şudur: hepsi. Üçüncü Müjde’de otuzdan fazla açık Eski Antlaşma alıntısı ve yüzlerce Eski Antlaşma göndermesi vardır, bu nedenle Luka’nın Eski Antlaşma’yı çok iyi bildiğini ve onu nasıl yorumlayacağı konusunda muazzam bir anlayışa sahip olduğunu varsaymalıyız. İsa’nın hizmetinin her aşamasında, Luka olayın önemini açıklamak için Eski Antlaşma’ya başvurur. Müjde’nin sonunda İsa, Emmaus yolunda iki öğrencisini azarladıktan sonra, “Musa’nın ve bütün peygamberlerin yazılarından başlayarak, Kutsal Yazılar’ın hepsinde kendisiyle ilgili olanları onlara açıkladı” (Luk. 24:27). İsa Eski Antlaşma’nın yalnızca birkaç bölümünü yerine getirmez. O, Eski Antlaşma’nın tamamını yerine getirmektedir. Bugün Evanjelik çevrelerde bile pek çok kişi Eski Antlaşma’nın bütününü Mesih’i merkeze alarak okumaktan çekinmektedir. Bu görüşle ilgili bir sorun, İsa’nın Eski Antlaşma’yı bizzat nasıl okuduğunu açıklamıyor olmasıdır. Eğer İsa gibi yaşamamız gerekiyorsa, İsa gibi okumamız da gerekmez mi? Luka’nın Müjdesi zaman zaman karmaşık olsa da Mesih’in bedenini inşa eden ve Tanrı halkının imanını güçlendiren bir bilgi hazinesidir.

Bu makale Bilmeniz Gereken 3 Şey serisinin bir parçasıdır. Orijinal olarak Ligonier Hizmetleri blogunda yayınlanmıştır.

açar ve ikizlerin doğumuyla sonuçlanır. Bu doğumda, Perez’in Zerah’ın önüne geçmesiyle primogeniture (en büyük oğlun miras hakkı) ilkesi bir kez daha tersine döner. Daha sonra Yakup Yahuda’yı kutsayacak ve krallığın onun soyundan gelenlerle ilişkilendirileceğini söyleyecektir (Yar. 49:8-12). Bu kutsama yüzyıllar sonra Samuel’in zamanında görülmektedir (bkz. Mez. 78:67-72).