Müjdeler (Müjde Kitapları) Nasıl Okunur?

Müjdeler, “Müjde”yi -Mesih’in yaşamını, ölümünü ve dirilişini- anlatan dört anlatıdır. Yine de genellikle yanlış okunur ya da yeterince takdir edilmezler. Aşağıda Müjdeleri okumak için dört genel ama somut öneri yer almaktadır.

1. Her ayeti ve her bölümü İsa’nın kimliği ve mesajı ışığında okuyun.

Sık sık İsa’nın kendisine değil de ikincil karakterlere (örneğin öğrencilere, Bartimay’a, Mecdelli Meryem’e) odaklanmak gibi bir hata yaparız. İsa’nın hizmeti muhtemelen üç yıl kadar sürdü ve binlerce olmasa da yüzlerce kişiye öğretti, şifa verdi ve onlarla etkileşimde bulundu. Hatta Yuhanna 21:25 şöyle ifade etmektedir: “İsa’nın yaptığı daha başka çok şey vardır. Bunlar tek tek yazılsaydı, sanırım yazılan kitaplar dünyaya sığmazdı.” Mesele şu ki, her bir Müjde anlatısı bize İsa’nın hayatından sadece bir kesit verir. Elbette bu temsilî bir kesittir, Mesih’in yaptıklarının sadece bir kısmına sahibiz. Örneğin Luka yirmi bir, Yuhanna ise sekiz mucize kaydeder. Dört Müjde, Mesih’in hayatını ustalıkla anlatır ve en önemli olayları içerir. Müjdecilerin İsa’nın öyküsünü anlatı, karakterler, olay örgüsü, coğrafya ve Eski Antlaşma’yla bağlantılar aracılığıyla nasıl anlattıklarını okumalıyız.

2. Müjdeleri sadece Mesih’e göre okumakla kalmamalı, aynı zamanda dört anlatıyı Eski Antlaşma’yla ilişkili olarak da okumalıyız.

Kurtuluş olayının dışında okunacak tek bir ayet bile yoktur. Matta, Matta 1:1’deki soyağacına, Yaratılış 2:4’e bir gönderme yaparak başlar. Yuhanna 1:1-5, İsa’yı Yaratılış 1-2’deki yaratılış anlatısının içine yerleştirerek başlar. Dahası, dört Müjde, Eski Antlaşma’ya binlerce kez açık alıntılar, imalar ve kavramsal paralellikler yoluyla atıfta bulunur. Müjdeler inanılmaz bir şey yapmaktadır: Mesih’in hizmeti aracılığıyla evrenin tarihini ve İsrail’in öyküsünü kaydetmektedirler. Basitçe ifade etmek gerekirse, Müjdeleri Eski Antlaşma’daki çapraz referansları göz önünde bulundurarak okuyun. Mesih’in Eski Antlaşma’yla ilişkisinin haritasını çıkarmadan Müjdeleri öğretmek Matta, Markos, Luka ve Yuhanna’nın içini boşaltır.

3. Müjdeleri birlikte okuyun – dört tane olmasının bir nedeni var.

Müjdeler, Mesih’in portreleridir ve her portre biraz farklıdır. Benzersizliklerini ortaya çıkarmanın bir yolu, Müjdelerin toplu bakışını sunan bir özetini elde etmektir.¹ Toplu bakış içeren bir özet, Matta, Markos ve Luka’yı kapsayan örtüşen bilgilerin çoğuyla Müjdeler boyunca aynı metinleri sunar. Bu nedenle, Sinoptikler’deki (Matta, Markos ve Luka’daki) bir metni incelerken, her bir anlatımın benzerliklerinin ve farklılıklarının altını çizin. Her Müjde’nin aynı bilgiyi nasıl sunduğunun dökümünü çıkararak, her müjdecinin aynı hikâyeyi nasıl biraz farklı bir şekilde anlattığını daha kolay fark edebiliriz. Bu benzersiz vurgular, daha sonra her müjdecinin amaçları ve teolojisi hakkında bilgi verir. Hristiyanların çoğu Müjdeleri bu şekilde birlikte okumayı hiç denememişlerdir, ancak bunu yapsalardı, zengin bir ödülü miras alırlardı.

4. Öğrendiklerinizi uygulayın.

Luka bir Hristiyan olan Teofilos’a Müjdesi’ni “[ona] verilen bilgilerin doğruluğunu bil[sin]” diye yazdığını bildirir (Lu. 1:4; ayrıca bkz. Yu. 20:31). Ona “verilen bilgiler” muhtemelen İsa’nın yaşamı, ölümü ve dirilişinin genel hatlarını ifade etmektedir. Luka daha sonra anlatısını Teofilos’un ve kilisenin imanını artırmak için kaleme alır. Başka bir deyişle, Luka’nın Müjdesi imanlıların imanını artırır. Anlatının ana hatlarını bilmek Mesih’e olan güveni derinleştirir ve Tanrı’ya olan bağlılığımızı (adanmışlığımızı) artırır. Dahası, yirmi birinci yüzyılda bizler tek bir antlaşma topluluğuna, yani Aden’den Yeni Yeruşalim’e kadar uzanan bir imanlılar topluluğuna katılıyoruz. Bu Müjdeleri kendi Müjdemiz gibi okumalıyız. Aradan iki bin yıl geçmesi, bizi ilk dinleyicilerden ayırsa da, Tanrı hâlâ bu dört değerli belge aracılığıyla bizimle konuşmaktadır.

Özetle, tüm Müjdeleri Mesih’in ışığında, Eski Antlaşma’yla ilişkili olarak, dört katlı bir öykü olarak okumalı ve bu gerçekleri yaşamlarımıza uygulamalıyız. Bunu yaparak Mesih’i daha iyi tanıyacak ve O’nun için daha çok yaşayacağız.

Bu makale Yorum Bilimi serisinin bir parçasıdır. Orijinal olarak Ligonier Hizmetleri blogunda yayınlanmıştır.

açar ve ikizlerin doğumuyla sonuçlanır. Bu doğumda, Perez’in Zerah’ın önüne geçmesiyle primogeniture (en büyük oğlun miras hakkı) ilkesi bir kez daha tersine döner. Daha sonra Yakup Yahuda’yı kutsayacak ve krallığın onun soyundan gelenlerle ilişkilendirileceğini söyleyecektir (Yar. 49:8-12). Bu kutsama yüzyıllar sonra Samuel’in zamanında görülmektedir (bkz. Mez. 78:67-72).